Kolekcjonowanie płyt winylowych - Co musisz wiedzieć?

XXI wiek to era muzyki cyfrowej jakości, bardzo czystej i wyrazistej. Jednak nie wszystkim się to podoba, a zwłaszcza nowoczesne brzmienie starych przebojów. Dlatego właśnie nie słabnie, a wręcz rośnie w ostatnim czasie popularność płyt winylowych, które wciąż zachwycają niedoskonałym dźwiękiem, oddając klimat dawnej muzyki i dawnych czasów. Nie brakuje melomanów, którzy mają w domach duże kolekcje płyt winylowych. Jednak chcąc je kolekcjonować, trzeba wiedzieć pewne rzeczy, które pozwolą utrzymać kolekcję w idealnym stanie i zyskać naprawdę wartościowe płyty.

Dlaczego warto kolekcjonować płyty winylowe?

Płyty winylowe jako przedmiot kolekcjonerski wymagają trochę miejsca, a zwłaszcza większa kolekcja. Mimo to, kolekcjonowanie płyt winylowych niesie za sobą wiele korzyści. Pierwszą z nich jest wyżej wspomniany klimatyczny dźwięk z charakterystycznymi trzaskami, szumami czy artefaktami. Mimo obecności w sieci nagrań muzyki odtwarzanej z gramofonu i tak największy urok ma płyta uruchomiona na gramofonie.

Ponadto kolekcjonowanie płyt winylowych może stać się wciągającym hobby na wiele lat. Taka pasja płyt winylowych budzi zainteresowanie i podziw u innych osób, zwłaszcza jeśli pasjonatem jest osoba młoda. Płyty winylowe to jednak również znakomita inwestycja w przyszłość. Stare płyty dawnych gwiazd muzyki potrafią osiągać olbrzymie wartości. Na przykład za płyty Elvisa Presleya z lat 60 trzeba zapłacić nawet ponad 1000 złotych, a prawdziwe białe kruki mogą kosztować nawet kilkadziesiąt tysięcy. Takie płyty są więc ciekawą opcją na inwestowanie kapitału. Sprzedając je, kiedy zyskają wyższą wartość niż miały w momencie zakupu, można sporo zyskać.

Płyty winylowe są także bardzo trwałym nośnikiem, co jest kolejnym powodem, dla którego warto je kolekcjonować. Na rynku można znaleźć nawet płyty z muzyką z lat 30. Do tego na winylach jest też wiele utworów, które nie doczekały się cyfrowych wersji i nie są znane. Słuchając muzyki z winyli, można cofnąć się w czasie i doświadczyć przeszłości w unikalny sposób. Można też zaspokoić potrzebę posiadania. Każdy ma coś, czego nie chce się nigdy pozbyć. Tak może być z płytami winylowymi, zwłaszcza takimi z unikalnych edycji.

Jak rozpocząć kolekcję płyt winylowych?

Większość osób myśli, że wystarczy kupić pierwsze płyty, gramofon i już. Niestety aż sztuka kolekcjonowania płyt winylowych nie jest taka prosta. Kolekcjonowanie płyt winylowych wymaga dokładnego przemyślenia. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że płyty winylowe, zwłaszcza znanych artystów i z limitowanych edycji kosztują bardzo dużo, więc konieczne jest zastanowienie się, czy Cię na to stać. Trzeba też pamiętać o całym osprzęcie potrzebnym do zadbania o płyty, a to też niemałe koszty. Kolejna sprawa, to miejsce. Płyty winylowe są duże i zwłaszcza pokaźniejsze kolekcje wymagają sporo miejsca. Potrzebne jest także miejsce na gramofon. Dlatego warto, zanim zacznie się kupować płyty, ocenić, czy masz na tyle miejsca w domu. Jeśli masz w domu zwierzęta, a zwłaszcza koty, które często lubią chodzić po meblach i spać na półkach, lepiej zrezygnować z kolekcji winyli albo kupić zamykaną szafkę. A gdzie można kupić pierwsze płyty? Nawet na pchlim targu, w markecie, dyskoncie czy oczywiście w internecie. Płyty winylowe możesz kupić również w Kulturalnym sklepie.

Jak ocenić wartość i rzadkość płyt winylowych?

Przede wszystkim ogromną wartość mają płyty najbardziej znanych artystów, jak np. Elvis Presley czy The Beatles. Na pewno również takie, które mają na opakowaniach adnotacje „edycja limitowana”, „unikatowa płyta”. W sklepach internetowych warto dokładnie czytać opisy i patrzeć na ceny. Im wyższa cena, tym wyższa wartość płyty. W profesjonalnych sklepach nie natkniesz się na pewno na kiepskie i zaniedbane egzemplarze, bo tam się dba o jakość. Co z egzemplarzami z drugiej ręki, kupionymi od kogoś czy na pchlim targu? Jak ocenić wartość płyt winylowych? Przede wszystkim należy ocenić ich stan. Ocena stanu samej płyty wymaga jej uprzedniego wyczyszczenia, po którym warto włożyć ją w świeżą, czystą kopertę antystatyczną. Oceniając wartość płyty, należy wziąć także pod uwagę stan opakowania, który można też samodzielnie poprawić. Nie można jednak przesadzić i np. skleić brzegów zwykłą, przezroczystą taśmą. Trzeba też zwrócić uwagi na rowki na płycie oraz na jakość dźwięku. Przy ewentualnej wycenie do sprzedaży koniecznie trzeba uwzględnić ewentualne pykania czy zacinania.

Chcąc dobrze ocenić wartość płyty, trzeba znać kryteria oceny. Ocenę idealną można przyznać wyłącznie płycie nowej, bez śladów powierzchniowych i z nienaganną jakością dźwięku. Przy pewnych oznakach odtwarzania, z niewielkim spadkiem jakości dźwięku, należy przyznać ocenę: doskonała. Przy zauważalnych śladach użytkowania i ubytkach na opakowaniu, płycie można nadać status bardzo dobrej. Przy wyraźniejszym pogorszeniu jakości dźwięku i widocznych ubytkach, rysach na opakowaniu, można przyznać ocenę dobrą. Ocenę zadowalającą można przyznać płycie, która ma oznaki zaniedbania i znacznie szumi. Najgorsze oceny to kiepska, gdzie płyta mimo wszystko nadaje się jeszcze do odtwarzania i zła, gdzie płyta z powodu uszkodzeń i zaniedbania nie nadaje się już do niczego. Tego typu egzemplarze są jedynie kolekcjonerskie.

Do wyceny płyty niezbędna jest wiedza o roku wydania, kraju, wydawnictwie, okładce, matrycy, wersji (stereo czy mono) czy też dodatkach, takich, jak książeczki, plakaty, naklejki czy przypinki. Wysoką wartość mogą mieć także unikalne wydania z autografami artystów. Koniecznie trzeba też wiedzieć, czy nie masz w rękach płyty „z pierwszego tłoczenia”, czyli 1st press. Takie płyty posiadają wiele szczegółów różniących je od innych wydań.

Jak dbać o swoją kolekcję płyt winylowych?

Chcąc kolekcjonować płyty winylowe, należy pamiętać, że trzeba o nie dbać. Wymagają czyszczenia, ale dbanie o płyty winylowe to nie tylko to. Przede wszystkim zadbaj o miejsce i porządek, tak, aby żadna płyta nie spadła Ci z półki ani nie była narażona na kontakt z kurzem i zanieczyszczeniami, ani na kontakt z Twoimi czworonogami. Należy przede wszystkim pamiętać, że płyty winylowe mogą być przechowywane wyłącznie w pozycji pionowej. Nie wolno kłaść ich jedna na drugiej, gdyż może to skończyć się uszkodzeniem płyt od papieru, w który są zapakowane i który jest wgniatany w płytę, zwłaszcza kiedy stosik jest już pokaźny.

Kolejna ważna rzecz to czyszczenie. Na rynku można znaleźć mnóstwo płynów, ściereczek czy szczoteczek. Przed każdym odtworzeniem płyty winylowej, należy przetrzeć ją na sucho za pomocą specjalnej szczoteczki zrobionej z włókien węglowych. Pozwoli to usunąć niepotrzebny kurz oraz ewentualne ładunki elektrostatyczne. Jednak z osiadłymi zanieczyszczeniami sama szczoteczka może sobie nie dać rady. Lepsza będzie szczoteczka powlekana od spodu aksamitem, który penetruje rowki i dokładniej usuwa zabrudzenia. Zamiast szczoteczki można również użyć ściereczki, ale szczoteczki są zdecydowanie bardziej praktyczne. Sposób czyszczenia warto jednak dopasować do swoich przyzwyczajeń i wygody. Istnieją nawet specjalne pistolety do rozładowywania ładunków elektrostatycznych, jednak to już jest dość kosztowny wynalazek.

Przy mocniejszych zabrudzeniach, zwłaszcza tuż po zakupie z drugiej ręki, płytę można wyczyścić także na mokro. Najlepiej kupić specjalny płyn w aerozolu do czyszczenia płyt. Wystarczy rozpylić płyn i wytrzeć płytę ściereczką, ale raz na czas płycie przyda się nawet solidna kąpiel. Jednak lepiej nie myć płyt środkami dostępnymi w domu, bo można doprowadzić do ich uszkodzenia. Należy korzystać tylko ze specjalnych płynów przeznaczonych do czyszczenia płyt. Oczywiście w sieci jest pełno przepisów na specyfiki do czyszczenia płyt, ale warto pamiętać, że używamy ich na własną odpowiedzialność. Jak już, to lepiej przetestować takie specyfiki na jakiejś starej, zniszczonej już płycie. Na bezpieczną „kąpiel” płyty winylowej pozwalają specjalne myjki do płyt analogowych. Można taką kupić za około 200 złotych. Myjka umożliwia delikatne mycie za pomocą szczoteczek z naturalnego włosia, które delikatnie czyszczą powierzchnię płyty. Po umyciu płyta musi wyschnąć. Nie można używać jej od razu.

Istnieją też jednak o wiele bardziej zaawansowane wynalazki, gdzie wystarczy dodać płyn do zbiorniczka, położyć płytę w odpowiednim miejscu i uruchomić czyszczenie automatyczne. Są nawet urządzenia z ultradźwiękami, ale takie innowacje to już wydatek nawet 10 tysięcy złotych. Oczywiście należy też pamiętać, że nie wystarczy czyścić samych płyt. O gramofon także trzeba dbać. Przede wszystkim należy czyścić igłę gramofonową, bo ona musi być w jak najlepszym stanie, aby płyty były dobrze odtwarzane. Najlepiej przeczyścić ją szczoteczką przed każdym uruchomieniem płyty.

Jak znaleźć unikalne i cenne płyty winylowe do kolekcji?

Chcąc znaleźć najcenniejsze, unikalne płyty winylowe do kolekcji, warto przede wszystkim szukać w internecie. Znajdź innych kolekcjonerów, którzy mogą chętnie odsprzedać ciekawe egzemplarze. W internecie można również znaleźć mnóstwo stron z poradami dotyczącymi płyt winylowych i właśnie szukania takich unikalnych i cennych okazów. Nie brakuje artykułów o tym, jakie płyty mogą być warte fortunę. Warto zarejestrować się na forach, gdzie kolekcjonerzy dyskutują na temat płyt.

Opłaca się też czytać opisy płyt w sklepach internetowych oraz okładki płyt w sklepach stacjonarnych. Przede wszystkim szukaj płyt z autografami, pierwszych wydań, starych, płyt bardzo znanych wielkich gwiazd czy z przedmiotami kolekcjonerskimi. Najcenniejsze są też rzadkie płyty winylowe i płyty o nienagannym wyglądzie i jakości dźwięku. Znaczenie ma też kraj tłoczenia, bo np. bardzo wysoką wartość mają płyty tłoczone w Japonii. Popularne jednak są także tłoczenia z Niemiec czy Anglii. Na takie unikatowe i cenne okazy powinni polować przede wszystkim kolekcjonerzy, którzy chcą je później odsprzedać. Warto pamiętać też o tym, że wartość niektórych płyt może bardzo wzrosnąć z czasem.

Rozglądaj się więc za płytami z prosperującą wartością i oczywiście dbaj o nie, aby nie utracić ich wartości przez zaniedbanie.